IMDb : 7.7/10

 Những cuộc biểu tình rầm rộ diễn ra nhiều nơi ở Hàn Quốc, kéo dài trong suốt 6, 7 năm , đặc biệt đến ngày 26/6/1987, làn sóng biểu tình đã diễn ra khắp Hàn Quốc với hơn 1,5 triệu người tham gia. Dưới sức ép này, cuộc đấu tranh tháng Sáu, 1987 của người Hàn đã thành công vang dội và buộc chính quyền của Tổng thống Chun Doo-hwan phải đưa ra tuyên bố ngày 29/6 chấp nhận hình thức bầu cử tổng thống trực tiếp.

Một trong những bộ phim rất thành công của Hàn Quốc gần đây, bán hơn 11 triệu vé là 'The Attorney'  đã tái hiện lại giai đoạn lịch sử khốc liệt này.

Trong một cuộc đối thoại trước khi cậu sinh viên Park Jin-woo bị bắt, tay luật sư Woo-suk (Song Kang Ho) nói rằng: “Lấy trứng chọi đá, việc đó không có tác dụng gì đâu”.

Và cậu sinh viên trẻ đáp lại rằng: “Cho dù đá có cứng đến đâu cũng là vật thể chết. Trứng gà mềm nhưng nó là một sinh vật sống. Đá cuối cùng cũng sẽ vỡ vụn, nhưng trứng thì sẽ tiến hóa và vượt mặt đá.”

Câu nói ấy đã thức tỉnh viên luật sư.
Nhân cuộc biểu tình Tháng 6 ở Hongkong năm 2019, tôi có kết nối ba câu chuyện đấu tranh dân chủ để viết một bài về "Trứng chọi đá" 
Hôm nay, nhân thảm kịch "Những cánh sao rơi" ở Myanmar, lại nhớ tới "Trứng chọi đá".

Và phần nào lý giải được tinh thần không khuất phục của những người dân nước này, bởi họ hiểu được rằng:
“Cho dù đá có cứng đến đâu cũng là vật thể chết. Trứng gà mềm nhưng nó là một sinh vật sống. Đá cuối cùng cũng sẽ vỡ vụn, nhưng trứng thì sẽ tiến hóa và vượt mặt đá.”

Cuối tháng 5 vừa qua, bộ phim The Attorney (Người luật sư) đã vinh dự đón nhận giải thưởng Phim điện ảnh xuất sắc nhất tại Lễ trao giải Nghệ thuật Baeksang lần thứ 50. Bộ phim đồng thời đem lại danh hiệu Đạo diễn mới xuất sắc nhất cho Yang Woo Seok cùng giải Daesang – giải thưởng cao nhất dành cho diễn viên điện ảnh về tay Song Kang Ho. Chiến thắng của The Attorney được coi là thuyết phục, dù đây mới chỉ là tác phẩm đầu tay của đạo diễn Yang Woo Seok, đặt trong sự cạnh tranh quyết liệt với nhiều đối thủ đáng gờm khác. Đó là bom tấn Snowpiercer (Chuyến tàu băng giá) của đạo diễn nổi tiếng Bong Joon Ho, một bộ phim hợp tác với Mỹ có sự tham gia của dàn diễn viên quốc tế nổi tiếng. Bên cạnh đó là Terror Live (90 phút kinh hoàng) – một phim hình sự tội phạm kịch tính đến nghẹt thở với thông điệp chính trị ám ảnh.. Đó là The Face Reader (Thuật xem tướng), tác phẩm cổ trang từng càn quét các giải thưởng quan trọng nhất tại Lễ trao giải Điện ảnh Deajong. Và ngoài ra còn có Hope (Hy vọng), bộ phim bi từng giành chiến thắng vẻ vang tại Lễ trao giải Rồng xanh.

Sau một năm mà điện ảnh Hàn Quốc trình làng nhiều bộ phim đáng xem như thế, thì sự thành công cả về thương mại lẫn nghệ thuật của The Attorney vẫn mang ít nhiều yếu tố bất ngờ vì đây là một tác phẩm có nội dung giản dị với phong cách dựng phim, quay phim truyền thống không cầu kỳ, phá cách. Tính đến thời điển hiện nay, The Attorney vẫn đang nằm trong top 10 phim nội ăn khách nhất từ trước tới nay của xứ kim chi, theo hội đồng phim quốc gia Hàn Quốc, với lượng khán giả qua mặt cả bom tấn Snowpiercer của Bong Joon Ho.

Bài học từ quá khứ

Lấy bổi cảnh những năm cuối thập niên 70, đầu thập niên 80 thế kỷ trước, The Attorney là câu chuyện về Song Woo Seok, một luật sư về thuế vụ và nhà đất. Bộ phim bắt đầu một cách nhẩn nha với những lát cắt về cuộc sống của Woo Seok từ khi anh này còn là một luật sư bị giới luật gia coi thường cho đến khi gia nhập tầng lớp trung lưu nhờ chăm chỉ tìm kiếm các thương vụ làm ăn.

Là một người đặt mục tiêu nuôi sống gia đình lên trên hết, luật sư Song không mấy quan tâm đến những sự kiện chính trị nóng hổi của đất nước thời bấy giờ.Anh thờ ơ với các phong trào đòi dân chủ của sinh viên trước những chính sách độc tài của chính phủ đương thời dưới quyền tổng thống Chun Doo Hwan.

Mọi chuyện thay đổi khi cậu con trai của một người bạn mà Song kính trọng bất ngờ bị tống giam và bị khép tội phản quốc đầy oan uổng chỉ vì cậu đã tham gia vào một hội đọc sách. Park Jin-woo (Im Siwan) bị cáo buộc là tuyên truyền về chủ nghĩa cộng sản trong thời điểm mọi sự ủng hộ dành cho cộng sản đều bị coi là chống đối chính quyền và mưu phản tại Hàn Quốc.

Đối diện một vụ án mà kết quả gần như chắc chắn đã được định đoạt từ trước, Song vẫn quyết định bào chữa cho người thanh niên trẻ vì quá phẫn nộ trước việc cảnh sát sử dụng nhục hình để bức cung các thành viên trong hội đọc sách. Sự kiên định của Song Woo Seok đi kèm một cái giá rất đắt là những rủi ro đối với chính sự nghiệp và cuộc sống đời thường của anh.

Với bối cảnh tòa án kéo dài gần một nửa thời lượng phim, The Attorney không hề gây cảm giác buồn chán mà trái lại, bộ phim kết hợp hài hòa giữa những điểm nhấn cao trào và khoảng lặng thích hợp để không ngừng cuốn hút người xem. Từ đó, khán giả bị cuốn vào những trạng thái cảm xúc khác nhau: ngạc nhiên, phẫn nộ, thất vọng,  vui mừng, và xúc động. Sau khi bộ phim được trình chiếu tại Mỹ vào tháng 2 năm nay, báo chí Mỹ đã dành nhiều lời ca ngợi cho The Attorney và cho rằng bộ phim gợi nhớ rất nhiều đến các tác phẩm kinh điển của Hollywood như Mr. Smith Goes to Washington (Ngài Smith đến Washington) hay To Kill a Mockingbird (Giết con chim nhại), những bộ phim phê phán bất công và kêu gọi nhân quyền từng làm xúc động nhiều thế hệ khán giả điện ảnh Mỹ.

Thế nhưng The Attorney không đơn thuần là câu chuyện về một người anh hùng đấu tranh vì lẽ phải, mà còn là một bài học chính trị đáng suy ngẫm. Một mặt, bộ phim là lời kêu oan cho những nạn nhân từng bị đàn áp dưới chế độ độc tài Chun Doo Hwan, nhưng mặt khác, phim cũng phần nào lý giải những mâu thuẫn sâu sắc của Hàn Quốc thời bấy giờ trong bối cảnh đất nước này thường xuyên phải đối mặt rủi ro chiến tranh với Bắc Triều (điều cho đến nay vẫn còn là thách thức lớn đối với quốc gia này).

Đại diện cho chính quyền Hàn Quốc, viên cảnh sát Cha Dong Young (Kwak Do-won) đã sử dụng nhục hình để ngăn chặn những người trẻ tuổi bị tình nghi là có tư tưởng chống đối chính phủ. Cho dù hành động của Dong Young hết sức đáng lên án, nhưng bản thân hắn lại không hề ăn năn về tội lỗi của mình. Cách hành xử của Dong Young và nhiều nhân vật khác đại diện cho nhà chức trách cho thấy quan điểm cực đoan của nhà cầm quyền Hàn Quốc thời bấy giờ khi cho rằng vũ lực là giải pháp cần thiết để bảo vệ chính quyền. Chuyện phim được dựa trên một sự kiện có thật về vụ án kết tội sinh viên đầy tai tiếng trong lịch sử Hàn Quốc, vụ án do Roh Moo Hyun, người sau này trở thành Tổng thống, tham gia bào chữa và là động cơ đầu tiên thúc đẩy ông tham gia vào các hoạt động nhân quyền. Đây là một trường hợp điển hình cho thấy chính quyền Chun Doo Hwan từng xâm phạm nghiêm trọng quyền con người dưới danh nghĩa trị an – một điều không hiếm thấy trong lịch sử nhiều quốc gia trên thế giới, không riêng gì Hàn Quốc.

Bộ phim có giá trị lịch sử to lớn khi nhắc nhở người xem về một thời kỳ lịch sử đen tối và lầm lỗi trong lịch sử Hàn Quốc. Càng đáng suy nghĩ khi biết rằng thời kỳ ấy chưa phải quá xa xôi, cách đây chỉ hơn 30 năm. Đó là thời điểm mà cảnh sát có quyền tùy tiện bắt bớ nghi can dựa trên những phỏng đoán đầy cảm tính trước khi họ đã thu thập đủ bằng chứng và hoàn thành các thủ tục pháp lý.

Ngay cả khi Hàn Quốc ngày nay được cho là đã giành được dân chủ một cách tương đối, thì câu chuyện vụ án trong The Attorney vẫn là một bài học kinh nghiệm quan trọng đối với quốc gia này. Câu chuyện ấy phản ánh cuộc tranh đấu không ngừng của các nhà hoạt động vì tự do tư tưởng và ngôn luận. Vì thế, bộ phim không còn là một câu chuyện cá nhân mà còn là lời kêu gọi công lý rung động tâm can.

Song Kang Ho – đẳng cấp một ngôi sao

Với The Attorney, tài năng “diễn như không diễn” của Song Kang Ho một lần nữa được khẳng định khi anh thể hiện một Song Woo Seok vô tư, phóng khoáng, giản dị trong đời thường, và một luật sư Song sắc sảo, nhạy bén, quyết liệt, không chút khoan nhượng trên tòa án. Nếu không phải Song Kang Ho mà là một diễn viên khác đảm nhận vai chính, thì e rằng tác phẩm này không thể nào đạt đựoc thành công vang dội đến vậy. Với một bộ phim lấy việc khắc họa tính cách và tâm lý nhân vật làm trọng tâm, thì một diễn viên dày dạn kinh nghiệm như Song chính là điều kiện tiên quyết để duy trì sức hút với khán giả. Và anh đã có những màn độc diễn vô cùng đáng nhớ cho thấy đẳng cấp ngôi sao của mình.

Một trong những cảnh phim gây ấn tượng nhất trong The Attorney chính là lúc luật sư Song tra hỏi nhân chứng Cha Dong Young rằng quốc gia mà hắn nhắc đến là gì, để bị hỏi ngược lại chính câu hỏi ấy. Không hề nao núng, Song Woo Seok đã dõng dạc trả lời: “Mục 2 điều 1 trong Hiến pháp Đại Hàn dân quốc có nói, ở Đại Hàn dân quốc, quyền lực thuộc về nhân dân, tất cả quyền lực đều nằm trong tay nhân dân, quốc gia là nhân dân, nhưng nhân chứng lại nói vô căn cứ để cường điệu hai từ “quốc gia” lên, giẫm đạp lên hai chữ ấy.” Lý luận đanh thép với giọng điệu đầy phẫn nộ của Song Kang Ho như tiếng kêu cảnh tỉnh của anh với chính quyền Hàn Quốc, nhắc nhở nhà chức trách về sứ mệnh của họ trong việc đảm bảo quyền và lợi ích của người dân. Lời cảnh tỉnh ấy hẳn sẽ còn khiến cho không ít khán giả tiếp tục suy ngẫm cho đến mãi sau này khi bộ phim đã kết thúc.