‘Người bất tử’: Bùa ngải ma mị trong triết lý kiếp người của Victor Vũ

Tác phẩm mới nhất của đạo diễn Victor Vũ khai thác đề tài tâm linh huyền bí với rất nhiều sự hấp dẫn, đặc sắc đến từ nhân vật chính bí ẩn.

Bộ phim Người bất tử mở đầu bằng hình ảnh nhân vật An (Đinh Ngọc Diệp) thức dậy tại một địa điểm xa lạ.

Bản thân cô không hiểu tại sao mình liên tục bị ám ảnh bởi hàng loạt giấc mơ kỳ lạ, khó hiểu, và thậm chí còn bị dẫn dắt đến những địa điểm bí ẩn trong vô thức.

Các sự kiện kỳ quái liên tục xảy đến với cô đúng lúc đứa con đang mắc bệnh hiểm nghèo. Tìm đến một bà đồng, An tin rằng tất cả chuyện đang xảy ra đều không phải tình cờ.

Cô quyết tâm tìm kiếm lời giải đáp cho những bí ẩn đang bao quanh mình, để rồi khám phá ra câu chuyện không tưởng về Hùng (Quách Ngọc Ngoan) - người đàn ông bất tử đã đã sống cả trăm năm trên cõi trần.

Khai thác câu chuyện bất tử dưới góc nhìn tâm linh ma quái

Gần nhất, khán giả Việt Nam cũng mới có cơ hội thưởng thức một tác phẩm hoạt hình Nhật Bản mang chủ đề tương tự là Maquia: When the Promised Flower Blooms.Đề tài bất tử từ lâu đã được các nhà làm phim trên thế giới khai thác trên nhiều phương diện, với nhiều cái tên tiêu biểu có thể kể đến như The Hunger (1983), Highlander (1986), The Fountain (2006), Mr. Nobody (2009), Blade of the Immortal (2017)…

Còn đề tài ma thuật, bùa ngải huyền bí cũng không còn quá đỗi xa lạ, đặc biệt với các nền điện ảnh Đông Á. Lần này, đạo diễn Victor Vũ quyết định kết hợp hai đề tài độc đáo lại với nhau để mang đến cho khán giả một câu chuyện chưa từng được điện ảnh Việt Nam hiện đại khai thác.

Có thể thấy Người bất tử lựa chọn hướng tiếp cận chất liệu khác hẳn so với nhiều tác phẩm cùng đề tài. Thay vì nói nhiều đến chiêm nghiệm về sự cô độc hay ý nghĩa tồn tại của nhân sinh con người, bộ phim đi sâu khai thác chi tiết cuộc sống của nhân vật bất tử, với chuỗi ân oán tình thù đời đời không dứt.

Ý niệm bất tử và hệ quả của nó được đạo diễn Victor Vũ khai thác dưới góc nhìn gần gũi.

Tính triết lý của Người bất tử không đến từ chiêm nghiệm của nhân vật chính, mà xuất phát từ những quy luật tâm linh vừa bí ẩn, vừa quen thuộc của người Á Đông. Xuyên suốt bộ phim, Hùng bị ám ảnh bởi ham muốn bất tử, nhưng gã phải đánh đổi những điều quý giá nhất của bản thân và tạo ra nghiệp chướng thì mới có cơ hội vượt ra ngoài quy luật sinh tử.

Và cứ thế, nghiệp tích nghiệp, ân oán cứ thế tích tụ. Tất cả đeo bám nhân vật chính mãi chẳng dừng. Ân oán nợ nần chỉ có thể được giải quyết trọn vẹn bằng cái chết.

Tư duy và triết lý tâm linh của Người bất tử nhìn chung gần gũi và dễ cảm nhận đối với khán giả Việt hơn so với các tác phẩm cùng đề tài. Tuy loạt chi tiết mang nét huyền bí huyễn hoặc, nhưng tựu trung vẫn là những quy luật tự nhiên hướng con người đến chân - thiện - mỹ, với lời nhắc nhở không làm gì trái lương tâm hoặc đi ngược đạo lý.

Câu chuyện tiểu sử trăm năm

Tuy mở đầu ở thời hiện đại, nhưng bối cảnh chính của Người bất tử chủ yếu là vùng đồng bằng Bắc Bộ trong thời kỳ Pháp thuộc. Cốt truyện tập trung vào những sự kiện trọng đại của cuộc đời nhân vật Hùng, từ lúc anh còn là một chàng công tử trẻ, vô lo vô nghĩ, đến khi bị hãm hại và bước vào con đường ma thuật tâm linh, để rồi sở hữu cuộc sống bất tử với hàng loạt thử thách, bi kịch.

Bộ phim dẫn dắt khán giả lần lượt qua từng sự kiện chính yếu liên quan đến cuộc đời Hùng. Mỗi sự kiện được kể lại giản lược, với lối liệt kê tuần tự, mà không đào sâu nhấn mạnh vào cột mốc nào cụ thể.

Nhiều lúc, Người bất tử đem lại cảm giác đây là một tác phẩm tiểu sử về nhân vật Hùng với câu chuyện dàn trải.

Hoàn cảnh của nhân vật chính, cũng như mối quan hệ giữa anh với những người có duyên nợ sâu nặng, và cả ân cả oán tình thù, hiện lên tương đối đầy đủ. Người bất tử thậm chí mang hơi hướm của một tác phẩm tiểu sử, với góc nhìn cô đọng từ chính bản thân nhân vật thông qua một cuốn nhật ký.

Dù vậy, cố gắng kể lại đầy đủ sự kiện xoay quanh cuộc đời Hùng mà không có điểm nhấn trung tâm khiến Người bất tử có phần trở nên hơi dàn trải, gây cảm giác tác phẩm chưa đủ sự gắn kết và liền mạch, dù chuỗi sự kiện trong phim thực tế diễn ra trong một mạch tuyến tính duy nhất.

Bối cảnh xã hội Bắc Bộ thời Pháp thuộc gần gũi, chân thực

Lấy bối cảnh Việt Nam thời Pháp thuộc những năm cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, Người bất tử đem đến cho khán giả những thước phim chân thực về một thời kỳ loạn lạc của đất nước. Các bối cảnh trong phim không quá đa dạng, nhưng đủ để tạo ra cảm giác đây chính là vùng đất Hà Nam cách đây cả trăm năm.

Từ căn biệt thự của gia đình Hùng với lối sống của một nhà phú hộ thân Pháp, đến căn nhà lá đơn sơ nhưng hắc ám của ông thầy phù thủy có ơn với Hùng (Bùi Bài Bình), hay những ngôi nhà gạch ba gian trong con ngõ nhỏ chật hẹp, hoặc căn chòi nhỏ vừa đơn sơ, vừa thơ mộng của người góa phụ Duyên (Thanh Tú) bên bờ biển…, tất cả đều được tạo dựng chỉn chu.

Bối cảnh trong phim cho thấy sự đầu tư và tâm sức của toàn bộ ê-kíp.

Nét sinh hoạt đời thường của các nhân vật trong phim cũng được thể hiện tốt, phù hợp với bối cảnh xã hội đương thời. Trong đó, điểm nhấn thú vị nhất là những chi tiết liên quan đến ma thuật, bùa ngải huyền bí.

Nhiều tình tiết nhỏ về bùa ngải xuất hiện trong phim hợp lý, không bị cường điệu quá đà. Những ai yêu thích câu chuyện tâm linh hẳn cảm thấy thú vị khi thấy Người bất tử miêu tả cảnh nhân vật chính lấy máu thịt nuôi ngải kín đáo nhằm ám hại người khác, hoặc chi tiết những dị vật kỳ quái ám vào người bị hại…

Trường đoạn thực hiện phép bất tử diễn ra tương đối đơn giản, nhưng đủ tạo nên điểm nhấn tâm linh kỳ ảo đặc sắc. Nếu có thể bổ sung thêm một vài chi tiết miêu tả cụ thể hơn các thủ thuật, quy tắc, hoặc biểu hiện kỳ dị của ma thuật, bùa ngải, Người bất tử hẳn sẽ còn gây ấn tượng mạnh mẽ hơn nữa về mảng này.

Kỹ thuật sản xuất và mảng miếng kinh dị chất lượng

Là một tác phẩm của đạo diễn Victor Vũ, Người bất tử sở hữu điểm nhấn làm nên thương hiệu của nhà làm phim trong suốt nhiều năm qua: phần hình ảnh - âm thanh chất lượng.

Tay máy vàng Nguyễn K'Linh tiếp tục đem đến nhiều khung hình sắc nét, rực rỡ, với tông màu đa dạng, thể hiện rõ nét bối cảnh không gian - thời gian của từng phân cảnh. Từ nội cảnh cho tới ngoại cảnh đều hiện lên trên màn ảnh rất đỗi đẹp mắt, mượt mà.

Các yếu tố kỹ thuật trong phim gần như không có điểm gì đáng chê.

Phần âm nhạc trong phim thể hiện sự đầu tư hợp lý, với điểm nhấn là hai ca khúc Hồi ức và Ngày chưa giông bão mang âm hưởng trầm lắng, ma mị. Còn với mảng hành động, Victor Vũ tập trung vào chất lượng thay vì số lượng. Những cảnh hành động không nhiều nhưng quyết liệt, dữ dội, đủ làm thỏa mãn người xem. 

Để bù thêm cho phần hành động, các mảng miếng kinh dị - sở trường của Victor Vũ - xuất hiện trong phim rất tốt, đạt hiệu quả cao. Dù chỉ có một vài cảnh hù dọa với thời lượng không quá dài, bộ phim vẫn có thể đẩy khán giả vào trạng thái căng thẳng, lạnh gáy.